Amerikan Sinemasının En İyi 50 Filmi
İyi filmi seçmek için bilimsel bir yöntem yok ama duygusal yöntemler de genel geçer değil. Belki bu nedenle en iyi filmlerden oluşan bir liste hazırlamak için en çok başvurulan yöntem, o filmin popülaritesine bakmak. Örneğin oylama yöntemiyle en sevilenler belirlenebilir. Ya da en iyi hasılatı yapanlar... Sonuçtan memnun olmayabilirsiniz ama mevcut listeden çıkarımlar yaparak fikir oluşturmak ya da fikir beyan etmekte özgürsünüz...
Aşağıdaki listede yer alan 50. sırada olanla 1. sırada olan filmler arasında ne fark olduğunu açıklayabilmek çok güç ama mevcut liste üzerinden bilinen istatistiksel yöntemleri kullanarak bazı çıkarımlar yapabiliriz.
Örneğin 70’li yılların sinema adına en verimli on yıl dilimi olduğu söylenebilir. Zira, ‘The Godfather Part II- Baba-II’, ‘Chinatown - Çin Mahallesi’, ‘Jaws’, ‘One Flew Over the Cuckoo’s Nest - Guguk Kuşu’, ’Taxi Driver - Taksi Şöförü’, ‘Apocalypse Now- Kıyamet’, ‘A Clockwork Orange - Otomatik Portakal’, ‘Annie Hall’, ‘The Sting’, ‘Alien’, ‘M*A*S*H’, ‘Star Wars- Yıldız Savaşları’ ve ‘Animal House’ gibi listeye giren ve dahi giremeyen bir çok iyi film bu on yıl dilimi içinde çekildi. Bu durum da şu yorumu getirebilir: 70’li yıllar kültürel ve teknolojik birikimin beyazperdeye çarptığı yıllardır. Belki.
Listeden çıkarılacak bir başka sonuç da yönetmenlerin üretim kapasiteleriyle ilgili. Örneğin Stanley Kubrick, Francis Ford Coppola ve Elia Kazan’ın üçer filmi en iyi 50 arasına girmeyi başarmış. Alfred Hitchcock, Martin Scorsese, Steven Spielberg, David Lean, Ridley Scott ve Victor Fleming de ikişer filmle listenin gözdeleri. Buradan çıkacak sonuç aslında ortada. Bazı yönetmenler film yapıyor, bazıları da iyi film yapıyor. Tabii bu söylenenlerin hepsi Amerikan sineması için geçerli.
Heyecanı artırmak adına son sıradan başlıyoruz ama sürprizlerden hoşlanmıyorsanız yetenekli farenizi sayfanın sonuna kaydırarak büyüyü bozabilirsiniz.
50: National Lampoon’s Animal House
Yön: John Landis (1978)
Oyn: John Belushi, Tim Matheson
49: Star Wars/The Empire Strikes Back / Yıldız Savaşları
Yön.: George Lucas/Irvin Kershner (1977/80)
Oyn.: Mark Hamill, Carrie Fisher
48: Wings of Desire
Yön.: Wim Wenders (1987)
Oyn.: Bruno Ganz, Solveig Dommartin Marlon Brando, Baba filminde
47: M*A*S*H / Cephede Eğlence
Yön.: Robert Altman (1970)
Oyn.: Donald Sutherland, Elliott Gould
46: Wuthering Heights
Yön.: William Wyler (1939)
Oyn.: Merle Oberon, Laurence Olivier
45: Alien / Yaratık
Yön.: Ridley Scott (1979)
Oyn.: Sigourney Weaver, Tom Skerritt
44: Brazil
Yön.: Terry Gilliam (1985)
Oyn.: Jonathan Pryce, Robert De Niro
43: Dr. Strangelove
Yön.: Stanley Kubrick (1964)
Oyn.: Peter Sellers, George C. Scott
42: The Big Chill
Yön.: Lawrence Kasdan (1983)
Oyn.: William Hurt, Glenn Close
41: The Godfather / Baba
Yön.: Francis Ford Coppola (1972)
Oyn.: Marlon Brando, Al Pacino
40: Jaws
Yön.: Steven Spielberg (1975)
Oyn.: Roy Scheider, Richard Dreyfuss
39: Singin’ in the Rain
Yön.: Stanley Donen, Gene Kelly (1952)
Oyn.: Gene Kelly, Debbie Reynolds
38: The Sting
Yön.: George Roy Hill (1973)
Oyn.: Paul Newman, Robert Redford
37: Chinatown / Çin Mahallesi
Yön.: Roman Polanski (1974)
Oyn.: Jack Nicholson, Faye Dunaway
36: Ben-Hur
Yön.: William Wyler (1959)
Oyn.: Charlton Heston
35: Pulp Fiction / Ucuz Roman
Yön.: Quentin Tarantino (1994)
Oyn.: Uma Thurman, John Travolta
Tarantino'nun kült filmi
34: 2001: A Space Odyssey/ 2001 Uzay Yolu Macerası
Yön.: Stanley Kubrick (1968)
Oyn.: Keir Dullea, Gary Lockwood
33: The Bridge on the River Kwai / Kwai Köprüsü
Yön.: David Lean (1957)
Oyn.: William Holden, Alec Guinness
32: Breakfast at Tiffany’s
Yön.: Blake Edwards (1961)
Oyn.: Audrey Hepburn, George Peppard
31: Raging Bull / Kızgın Boğa
Yön.: Martin Scorsese (1980)
Oyn.: Robert De Niro, Cathy Moriarty
30: West Side Story / Batı Yakasının Hikayesi
Yön.: Jerome Robbins, Robert Wise (1961)
Oyn.: Natalie Wood, Richard Beymer
29: Rear Window / Arka Pencere
Yön.: Alfred Hitchcock (1954)
Oyn.: James Stewart, Grace Kelly
28: All About Eve / Eve Hakkında Herşey
Yön.: Joseph L. Mankiewicz (1950)
Oyn.: Bette Davis, Anne Baxter
27: A Streetcar Named Desire
Yön.: Elia Kazan (1951)
Oyn.: Marlon Brando, Vivien Leigh
26: One Flew Over the Cuckoo’s Nest/ Biri Guguk Kuşunun Yuvasının Üzerinden Uçtu
Yön.: Milos Forman (1975)
Oyn.: Jack Nicholson, Louise Fletcher
25: Annie Hall
Yön.: Woody Allen (1977)
Oyn.: Woody Allen, Diane Keaton
24: A Clockwork Orange / Otomatik Portakal
Yön.: Stanley Kubrick (1971)
Oyn.: Malcolm McDowell, Patrick Magee
23: The Philadelphia Story
Yön.: George Cukor (1940)
Oyn.: Cary Grant, Katharine Hepburn
22: Duck Soup
Yön.: Leo McCarey (1933)
Oyn.: Groucho Marx, Harpo Marx
21: The Graduate / Aşk Zamanı
Yön.: Mike Nichols (1967)
Oyn.: Anne Bancroft, Dustin Hoffman
20: To Kill a Mockingbird / Bülbülü Öldürmek
Yön.: Robert Mulligan (1962)
Oyn.: Gregory Peck
19: On the Waterfront / Rıhtımlar Üzerinde
Yön.: Elia Kazan (1954)
Oyn.: Marlon Brando, Karl Malden
18: Some Like it Hot / Bazıları Sıcak Sever
Yön.: Billy Wilder (1959)
Oyn.: Jack Lemmon, Tony Curtis
17: Apocalypse Now / Kıyamet
Yön.: Francis Ford Coppola (1979)
Oyn.: Martin Sheen, Marlon Brando
16: Taxi Driver / Taksi Şoförü
Yön.: Martin Scorsese (1976)
Oyn.: Robert De Niro, Jodie Foster
15: Cinema Paradiso
Yön.: Giuseppe Tornatore (1988)
Oyn.: Antonella Attili, Enzo Cannavale
14: Gentleman’s Agreement
Yön.: Elia Kazan (1947)
Oyn.: Gregory Peck, Dorothy McGuire
13: Gone With the Wind / Rüzgar Gibi Geçti
Yön.: Victor Fleming (1939)
Oyn.: Clark Gable, Vivien Leigh
12: American Beauty / Amerikan Güzeli
Yön.: Sam Mendes (1999)
Oyn.: Kevin Spacey, Annette Bening
11: Shawshank Redemption / Esaretin Bedeli
Yön.: Frank Darabont (1994)
Oyn.: Tim Robbins, Morgan Freeman
10: Schindler’s List /
Yön.: Steven Spielberg (1993)
Oyn.: Liam Neeson, Ben KingsleyFargo
9: Fargo
Yön.: Joel Coen (1996)
Oyn.: William H. Macy, Frances McDormand
8: Lawrence of Arabia / Arabistanlı Lawrence
Yön.: David Lean (1962)
Oyn.: Peter O’Toole, Alec Guinness
7: Blade Runner
Yön.: Ridley Scott (1982)
Oyn.: Harrison Ford, Rutger Hauer
6: The Usual Suspects / Olağan Şüpheliler
Yön.: Bryan Singer (1995)
Oyn.: Kevin Spacey, Gabriel Byrne
5: The Godfather, Part II / Baba II
Yön.: Francis Ford Coppola (1974)
Oyn.: Al Pacino, Robert De Niro
4: Casablanca
Yön.: Michael Curtiz (1942)
Oyn.: Humphrey Bogart, Ingrid Bergman
3: Psycho / Sapık
Yön.: Alfred Hitchcock (1960)
Oyn.: Anthony Perkins, Vera Miles
2: The Wizard of Oz / Oz Büyücüsü
Yön.: Victor Fleming (1939)
Oyn.: Judy Garland, Ray Bolger
1: Citizen Kane / Yurttaş Kane
Yön.: Orson Welles (1941)
Oyn.: Orson Welles, Dorothy Comingore